Wat is een embargo in Spanje en hoe werkt het in de praktijk?
Een veelvoorkomende maar vaak slecht begrepen juridische maatregel in Spanje is het embargo, oftewel het (gerechtelijk of administratief) beslag op goederen of vermogensbestanddelen. In dit artikel leggen we uit wat een embargo inhoudt, welke soorten er zijn, hoe het werkt in de praktijk en wat je kunt doen als je hiermee te maken krijgt — als schuldeiser of schuldenaar.
Wat betekent embargo in Spanje?
Het Spaanse woord embargo staat gelijk aan het Nederlandse begrip beslaglegging. Het is een juridische maatregel die wordt toegepast om te voorkomen dat een schuldenaar zich onttrekt aan zijn betalingsverplichting door goederen of vermogen te verplaatsen of verkopen. Door middel van een embargo kan een rechter of bestuursorgaan (zoals de Belastingdienst, Agencia Tributaria) tijdelijk de beschikking over goederen blokkeren.
Een embargo betekent dus niet automatisch onteigening of verkoop, maar wél dat het vermogen ‘bevroren’ wordt totdat de schuld is voldaan of een rechter uitspraak heeft gedaan.
Welke soorten embargo’s bestaan er in Spanje?
Er zijn grofweg twee vormen van embargo’s:
1.
Gerechtelijk embargo (embargo judicial)
Een rechter kan beslag leggen op het vermogen van een persoon of onderneming in het kader van een civiele, strafrechtelijke of handelsrechtelijke procedure. Dit kan bijvoorbeeld gaan om:
- Onroerend goed (een woning, perceel)
- Bankrekeningen
- Lonen of inkomsten (embargo de nómina)
- Voertuigen
- Aandelen of bedrijfsaandelen
De procedure wordt meestal gestart op verzoek van de schuldeiser (parte demandante), via een verzoekschrift (demanda ejecutiva of medidas cautelares).
2.
Bestuurlijk embargo (embargo administrativo)
De Spaanse belastingdienst (Agencia Tributaria of in het geval van autonome regio’s zoals de Balearen: ATIB) heeft de bevoegdheid om zonder tussenkomst van een rechter beslag te leggen bij belastingachterstanden.
Zij kunnen onder andere direct:
- Bankrekeningen blokkeren
- Salaris of pensioen laten afromen
- Onroerend goed met een beslagregister markeren (anotación preventiva de embargo)
Een dergelijk embargo wordt voorafgegaan door een aanmaningsprocedure (providencia de apremio) en eventueel een dwangbevel (título ejecutivo).
Hoe werkt een embargo praktisch?
Voorbeeld 1: Embargo op een woning
Wanneer een gerechtelijk beslag wordt gelegd op een woning, wordt dit geregistreerd in het onroerend goedregister (Registro de la Propiedad). Dit betekent dat de woning niet vrij overdraagbaar is totdat het beslag is opgeheven of de schuld is voldaan. Een koper zal bij due diligence het bestaan van een anotación preventiva de embargo kunnen vaststellen.
Voorbeeld 2: Embargo op een bankrekening
Bij een bankbeslag wordt een instructie gestuurd naar de bank van de betrokkene, die vervolgens verplicht is het saldo (of een deel daarvan) te blokkeren. De rekeninghouder wordt hiervan op de hoogte gesteld, meestal via een kennisgeving van de belastingdienst of deurwaarder.
Voorbeeld 3: Embargo op salaris
Er geldt een wettelijk beschermingsmechanisme: het minimumloon (Salario Mínimo Interprofesional, SMI) is vrijgesteld van beslag. In 2025 bedraagt dit ca. €1.134 bruto per maand. Daarbovenop geldt een glijdende schaal van beslagvrije voet, afhankelijk van gezinslasten.
Hoe hef je een embargo op?
Een embargo kan worden opgeheven als:
- De schuld wordt voldaan (betaling of schikking)
- De maatregel wordt succesvol aangevochten (bijv. door bezwaar of beroep)
- De termijn van de voorlopige maatregel verstreken is
- De rechter de maatregel ongeldig of disproportioneel acht
Bij een onterecht of disproportioneel embargo is het van belang zo snel mogelijk bezwaar te maken via de juridische procedure (recurso de reposición of recurso contencioso-administrativo).
Conclusie: voorkomen is beter dan genezen
Het Spaanse systeem van embargo’s is efficiënt en biedt schuldeisers – vooral overheidsinstanties – vergaande bevoegdheden. Toch bestaan er ook sterke waarborgen voor schuldenaren, zeker bij beslag op eerste woningen of basisinkomen.
Ons advies:
- Wees alert op communicatie van de belastingdienst of rechtbank.
- Controleer het eigendomsregister op eventuele inschrijvingen van embargo.
- Bij een dreigend beslag: neem direct contact op met een juridisch adviseur of gestor.
Reacties
Een reactie posten